Di Gas atau Di Nalar: Pelajaran dari Reang Numpak Motor Dikejar Wong Motor Gede
Di Gas atau Di Nalar: Pelajaran dari Reang Numpak Motor Dikejar Wong Motor Gede
Ditulis oleh: Akang Marta
Reang numpak motor kuwi sejatine urusan biasa. Saben dina wong desa, wong kutha, wong kerja, wong dagang, kabeh padha numpak motor kanggo nyambung urip. Motor cilik, cc pas-pasan, bensin diirit-irit, sing penting tekan tujuan. Ora ana niat gagah-gagahan, ora ana kepinginan pamer. Numpak motor mung amarga perlu. Nanging ana sawijining dina, urusan sederhana iki malih dadi pengalaman sing ora gampang dilalekake: reang numpak motor, dikejar wong motor gede.
Awale ora ana sing aneh. Reang mlaku alon, ngikuti irama dalan desa sing rada rusak, bolong-bolong, lan akeh pasir. Mesin motor cilik muni alus, kaya wong kerja sing ora akeh nuntut. Ing pikirane mung siji: tekan omah kanthi slamet. Nanging saka mburi, krungu swara mesin gedhe, nggereng, kaya kewan gedhe lagi digas. Swara sing ora umum kanggo dalan cilik. Reang isih ora mikir apa-apa, nganti bayangan motor gede katon ing spion.
Motor gede iku ora mung gedhe mesine, nanging uga gedhe sikape. Lampu madhangi, knalpot muni kenceng, lan cara nyalip kaya dalan kuwi duweke dhewe. Reang sing numpak motor cilik langsung krasa ciut. Dudu amarga salah, nanging amarga posisi. Wong cilik mesthi krasa luwih ringkih yen ketemu sing gedhe, senajan ing dalan umum sing aturane padha.
Nalika motor gede kuwi nyedhak, reang krasa kaya dikejar. Ora ana klakson sing sopan, ora ana isyarat alus. Sing ana mung tekanan. Kacepetan ditambah, jarak diperes, kaya pengin nuduhake sapa sing luwih kuwat. Ing kahanan kaya ngene, pilihan mung loro: ngalah utawa nekat. Reang milih ngalah. Gas dikendhorake, motor dipinggirake, menehi dalan.
Nanging wong motor gede ora langsung nyalip kanthi wajar. Dheweke malah mlaku sejajar, ndeleng, kaya pengin ngintimidasi. Ing mripate ana rasa unggul, kaya dalan iki panggung kanggo egone. Reang mung bisa nyawang ngarep, nyoba tetep tenang. Amarah ora ana gunane yen posisi ora seimbang. Iki dudu balapan, iki urip nyata.
Sawise sawetara detik sing krasa dawa, motor gede kuwi banjur nggas lan ninggalake reang karo swara knalpot sing isih muni ing kuping. Reang ambegan dawa. Ora ana cilaka, ora ana tabrakan. Nanging ana rasa sing ngendap: rasa ora adil, rasa cilik, lan pitakon ing ati. Napa ing dalan, sing kudu adil, isih ana sing ngrasakake hak luwih gedhe mung amarga mesin luwih gedhe?
Pengalaman iki dudu mung soal motor. Iki cermin sosial. Ing urip saben dina, asring wong sing “motore gede” ora mung ing dalan, nanging uga ing kantor, ing politik, ing ekonomi. Sing duwe kuasa, duwit, utawa jabatan kerep krasa dalane luwih amba. Sing cilik dipinggirake, dipepet, disuruh sabar, disuruh ngalah. Padahal aturan padha, dalan padha, langit padha.
Reang banjur mikir, ngalah kuwi ora mesthi kalah. Ing dalan, ngalah bisa dadi cara slamet. Dudu amarga wedi, nanging amarga ngerti prioritas. Tekan omah slamet luwih penting tinimbang mbuktekake ego. Wong motor gede bisa wae menang ing kecepatan, nanging ora mesthi menang ing budi pekerti. Mesin gedhe ora njamin ati gedhe.
Ana bedane antara wani lan sembrana. Wong motor gede sing dikejar kuwi mungkin ngrasakake adrenalin, ngrasakake kekuwatan mesin. Nanging yen ora diiringi nalar lan empati, kekuwatan dadi ancaman. Reang numpak motor cilik, nanging isih nganggo pikiran. Nalar dadi rem sing paling penting, luwih penting tinimbang rem cakram paling canggih.
Pengalaman iki ngajari yen dalan iku ruang bareng. Ora peduli cc pira, regane motor pira, kabeh padha duwe hak lan kewajiban. Yen dalan dadi ajang pamer kekuwatan, sing rusak ora mung aspal, nanging rasa aman. Wong-wong cilik bakal tansah waswas, lan sing gedhe bakal saya adoh saka empati.
Reang uga sinau babagan martabat. Ora perlu mbales kanthi cara sing padha. Ora perlu ngejar, ora perlu maki. Kadhangkala, meneng lan nerusake perjalanan luwih bermartabat tinimbang mbuktekake sapa sing luwih kuwat. Wong sing tenang ing kahanan ditekan biasane luwih kuwat tinimbang sing mung gumantung mesin.
Ing desa, ana pitutur lawas: “Sing gedhe nglindhungi sing cilik, dudu ngidak-idak.” Pitutur iki prasaja, nanging maknane jero. Yen sing duwe kekuatan ora gelem nglindhungi, mula kekuatan kuwi mung dadi sumber masalah. Motor gede kudune dadi conto tertib, dudu sumber teror.
Sawise tekan omah, reang crita marang awake dhewe, dudu kanggo nggerundel, nanging kanggo eling. Yen siji dina reang nduwe motor luwih gedhe, nduwe posisi luwih dhuwur, aja nganti dadi wong motor gede sing dikejar wong cilik. Eling rasa wedi, eling rasa dipinggirake, eling rasa ora duwe daya. Pengalaman dadi wong cilik iku pelajaran paling larang.
Urip iki kaya dalan dawa. Kadhangkala reang mung numpak motor cilik, kadhangkala bisa wae mengko numpak sing luwih gedhe. Nanging sing paling penting dudu kendaraane, nanging cara mlakune. Apa kita milih nggas tanpa mikir wong liya, utawa mlaku kanthi nalar lan empati.
Reang numpak motor dikejar wong motor gede iku mung crita sederhana. Nanging saka crita iki, ana piwulang gedhe: kekuwatan tanpa etika mung nggawe wedi, dudu hormat. Lan wong sing ngerti kapan kudu ngalah, sejatiné wong sing ngerti arah urip. Ing dalan lan ing urip, sing paling penting dudu sapa sing paling cepet, nanging sapa sing tekan tujuan tanpa ninggalake cilaka.